Rzemiosło Kalwaryjskie

Rzemiosło w Kalwarii Zebrzydowskiej


Pierwsze wzmianki o działalności stolarzy w Kalwarii Zebrzydowskiej pochodzą z 1786 roku. Było ich wówczas 40, a do roku 1896 liczba ta wzrosła do 72 - ówcześnie Kalwaria liczyła około 1500 mieszkańców. W 1885 roku utworzono w Kalwarii Zebrzydowskiej organizację cechową, o czym świadczy pierwszy wpis w księdze członków Stowarzyszenia Rzemieślniczego w Kalwarii Zebrzydowskiej z dnia 15. XII. 1885 roku. Fakt ten został odnotowany w Lwowskim "Czasie", a 21. II. 1887 roku dokonano wpisu Stowarzyszenia do rejestru sądowego. W 1887 roku z inicjatywy władz miasta powstała w Kalwarii Zebrzydowskiej Krajowa Szkoła Stolarska, pierwsza publiczna szkoła przygotowująca przyszłych rzemieślników do artystycznego wykonywania mebli. W latach trzydziestych okresu międzywojennego mimo kryzysu gospodarczego dało się zauważyć dużą prężność organizacyjną stolarzy. Zaowocowało to organizacją w roku 1930 I Targów Kalwaryjskich. Zasadniczy zasięg zbytu mebli kalwaryjskich obejmował Małopolskę, Rzeszów, Radom, Górny Śląsk, a w małych partiach docierały do Łodzi, Lwowa, Warszawy. W 1935 roku z inicjatywy Izby Rzemieślniczej w Krakowie powstała Spółdzielnia Stolarska "Stolarz". Zajmowała się ona między innymi zaopatrzeniem rzemiosła. Powstało również Towarzystwo Targów Kalwaryjskich oraz Międzykomunalny Związek popierania kalwaryjskiego wytwórstwa meblowego i drobnego rzemiosła wiejskiego. W 1938 roku rozpoczęto budowę Hali Targowej, a 16. VII. 1939 roku zorganizowano w nieukończonym jeszcze budynku IX Targi Kalwaryjskie. Po II wojnie światowej Cech działał do 1949 roku, póąniej zawieszono jego działalność, wznowiono ją dopiero 12. VIII. 1955 roku. W 1985 roku, w setną rocznicę założenia Cechu Rzemiosł Różnych w Kalwarii Zebrzydowskiej oddano do użytku pawilon meblowy wybudowany przez członków Cechu. W 1994 roku odzyskano wybudowany w 1939 roku pawilon wystawowy zwany "Okrąglak". Największy rozkwit rzemiosła kalwaryjskiego nastąpił w bieżącym stuleciu. U jego progu wykonywano meble secesyjne, bardzo ciężkie z masywu, najczęściej z jesiona oklejonego fornirem orzechowym lub mahoniowym.

Obecnie stosowane są najnowsze technologie oraz materiały będące szczytem osiągnięć myśli technicznej. W zależności od potrzeb i gustu klienta wykonuje się meble w stylu "retro" jak i nowoczesne, dostosowane do współczesnych wnętrz. Małe często rodzinne warsztaty są w stanie sprostać wszelkim wymogom klienta. Coraz częściej wykonuje się kompleksowe wyposażenie domów, biur i wszelkiego rodzaju instytucji zarówno przy pomocy własnych projektów, jak również korzystając z usług projektantów wnętrz. Odzwierciedleniem tego jest różnorodność wyrobów wystawionych w pawilonie meblowym przy ulicy Jagiellońskiej 6, w którym całorocznie prezentowanych jest około 110 ekspozycji meblowych. Podkreśleniem działalności rzemiosła jest bieżący udział w organizowanych Targach krajowych i zagranicznych. Podstawą prezentacji wyrobów i usług tut. zakładów rzemieślniczych jest internet. Cech Rzemiosł Różnych aktualnie zrzesza około 280 zakładów rzemieślniczych w zakresie branży stolarskiej, tapicerskiej, obuwniczej i różnej. Ponadto corocznie przy współudziale Zespołu Szkół im. KEN w Kalwarii Zebrzydowskiej prowadzi rekrutację uczniów młodocianych do nauki w zakresie w.w zawodów. W latach 1955-1999 Dyplom Czeladniczy uzyskało około 1000 uczniów pobierających naukę w zakładach rzemieślniczych w zawodzie stolarza.

X